Reorganisatie en samenvoeging met het HIKO
De restauratie van de boekentoren omhelst ook een reorganisatie van de bibliotheekgedeelte en het naastliggende HIKO, samen ontworpen door Henry Van de Velde, maar als afzonderlijke entiteiten gebruikt tot 2015. Bij de renovatie werden beide delen aan elkaar verbonden waardoor de groei van de universiteitsbibliotheek kon worden opgevangen op deze historische locatie. De ingrepen werden met respect voor de oorspronkelijke plannen uitgevoerd en lieten toe om de bib ook rolstoeltoegankelijk te maken via een nieuwe inkompartij in de Sint-Hubertusstraat.
Aanpak restauratieve ruimtes
In het interieur moest Van de Velde teruggrijpen naar klassiekere materialen omwille van de oorlogsjaren. De vloeren bestaan uit marmers en parket, ook hier minutieus ontworpen met belijningen die de architectuur ondersteunen. Wanden zijn voornamelijk bepleisterd en gaan met afgeronde hoeken naadloos over in de plafonds. Geen zware sierlijsten maar vloeiende vlakken. In de belvedère – de unieke ruimte boven in de boekentoren – werden houten lambriseringen geplaatst in harmonie met de tekening in het parket en de quasi volledig beglaasde gevels. Door de strakke lijnvoering en de overvloedige toetreding van natuurlijk daglicht baadt het hele complex in een rustgevende sfeer. Nog steeds zijn de leeszalen favoriete plekken voor blokkende studenten.
Dubbele gevel in de toren
De toren is gebouwd als een betonnen boekenkast. Kolommen van 60 cm breed om 2 rekken rug aan rug te plaatsen. Een hoogte van 2,20 m zodat je zonder opstapje de hoogste legplank kan bereiken. Van de Velde heeft in het ontwerp maximaal rekening gehouden met de oriëntatie. Aan de zuidkant zitten lift en trap zodat er geen direct zonlicht op de boeken valt. De boekenruggen zijn naar het noorden gericht, op oost en west zijn de boeken grotendeels beschermd door de boekenkasten en de kolommen.
Doch, de niet geïsoleerde gevel en de bandramen met enkele beglazing konden de seizoenen niet buitenhouden, de temperatuur binnen volgde met een kleine achterstand de temperatuur van buiten. Uiteraard geen goede bewaarcondities voor papieren erfgoed. In de renovatie werd daarom gekozen om een dubbele gevel te bouwen die zowel de brandwerende als de thermische prestaties kan opvangen. De capaciteit van de toren wordt hierdoor uiteraard kleiner, maar de bewaarcondities worden geoptimaliseerd.
i.s.m.
Robbrecht en Daem architecten, Gent
SumProject, Brussel
Barbara Van Der Wee architecten, Brussel
