BOEKENTOREN GENT
RESTAURATIE UNIVERSITAIRE BIBLIOTHEEK MET BOEKENTOREN & HIKO COMPLEX - Laureaat wedstrijd
i.s.m. Robbrecht & Daem Architecten, SumProject en Barbara Van Der Wee Architecten.
Waar bij de andere voorstellen de toegankelijkheid, en vaak ook de potentiële spektakelwaarde van toren en belvédère, de incubator is van het ontwerp, vertrekt het door de opdrachtgever gekozen project van Robbrecht & Daem Architecten, vanuit de core business van de instelling: vanuit het lezen zélf en vanuit de intimiteit van de studie zoals die op intense en onthechte wijze aanwezig is in Gerhard Richters 'Lesende' - het schilderij waarmee het wedstrijddossier van de architecten veelbetekenend afsluit.
De 'hoek' die de ontwerpers als uitgangspunt kiezen ligt diametraal tegenover die van het ontwerp van Stéphane Beel. Aan het andere eind van het bibliotheekcomplex, in de kleine open ruimte tussen het voormalig etnografisch museum en de Sint-Hubertusstraat, grenzend aan de Faculteit van Letteren en Wijsbegeerte, bouwen de architecten een kleine, maar essentiële toevoeging. Met die, in omvang uiterst bescheiden ingreep, realiseren ze drie zaken: (1) een derde volwaardige toegang voor het complex (waardoor het in sommige projecten heikele probleem van een andersvalidentoegang elegant opgelost wordt), (2) een verzonken lichthof (die samen met de ingreep in de vloerplaat van de voormalige museumruimte, de onderliggende kelder tot een goed verlichte en voor vele functies inzetbare ruimte transformeert) en (3) een doorbraak naar het HIKO-deel van het complex. Ruimtelijke en gebruiksmatige reorganisatie versterken elkaar: functies worden efficiënter gegroepeerd, bestaande ruimten beter ingezet voor nieuwe consultatienoden en diverse zalen (frontoffice, oorspronkelijke expositieruimte, museale ruimten) worden in hun oorspronkelijke configuratie hersteld. Ook de verbeterde ontsluiting van het belvédère staat in functie van de terugkeer naar Van de Veldes ambitie met de plek: een stimulerende ruimte voor gedachtenwisselingen, voor reflectie en dialoog. Het is de initiële logica van het gebouw zelf, zo lijkt het, die tot deze oplossingen gedwongen heeft.
Dit project toont dat het gebouw zijn icoonwaarde niet alleen dankt aan de architectuur, maar ook aan zijn functie: monument, niet enkel van de Europese moderne architectuur, maar ook van de intellectuele geschiedenis van de universiteit, zelfs van Vlaanderen. Van die academische context voor lectuur en onderzoek willen de architecten tegelijk een ontmoeting met de architectuur maken. Daarbij is essentieel dat de fundamentele brutale materialiteit van Van de Veldes gebouw opnieuw kan spelen.
Uittreksel uit 'Een bibliotheek herdenken: open oproep, selectieprocedure Vlaams Bouwmeester Universiteitsbibliotheek Gent' in: A+ Belgisch Tijdschrift voor architectuur, 209, december 2007-januari 2008, 56-61, door Dirk de Meyer.
Lees verder over het nieuwe ondergrondse depot...
Ook GentCement volgt de werf van de Boekentoren op de voet. Lees verder op hun blog: 'Werfupdate: Een vers laagje beton voor de gevel van de boekentoren'